Jak wygląda matura rozszerzona z polskiego?

Sebastian Peret
22 listopada, 2025
6:35 am

Rozszerzony polski kusi kierunkami jak filologia, prawo czy dziennikarstwo. Jednak czy masz świadomość, co tak naprawdę czeka Cię na egzaminie?

Jeśli zastanawiasz się, jak wygląda matura rozszerzona z języka polskiego i jak ogarnąć przygotowania bez stresu, to jesteś w dobrym miejscu. W kilku prostych krokach przeprowadzę Cię przez cały proces – od zasad egzaminu po tipy dotyczące przygotowań.

Jaką formę ma matura rozszerzona z języka polskiego?

Na rozszerzeniu z polskiego nie ma testów ani zadań zamkniętych. liczy się jedno, solidne wypracowanie. Najważniejsze informacje:

Piszesz jedno, rozbudowane wypracowanie na podstawie podanego tematu problemowego lub interpretacyjnego.
Twoim zadaniem jest postawienie tezy i jej rozwinięcie z użyciem literatury (w tym co najmniej jednej lektury z kanonu) oraz adekwatnych kontekstów (historycznoliterackich, kulturowych, filozoficznych, biograficznych).
W arkuszu możesz spotkać temat oparty na fragmencie tekstu lub temat ogólny, który wymaga przywołania dzieł z pamięci.

Jak oceniane jest wypracowanie?

Egzaminatorzy przy ocenie wypracowania na maturze rozszerzonej z polskiego patrzą przede wszystkim na:

zrozumienie i trafne ujęcie problemu/idei tematu,
spójność argumentacji (teza – argumenty – przykłady – wnioski),
kompetencje interpretacyjne (pogłębiona analiza, sensy, symbole, konteksty),
dobór tekstów (warto odwoływać się do lektur obowiązkowych i innych utworów z kanonu),
kompozycję i klarowność akapitów,
język, styl i poprawność (ortografia, interpunkcja).

Co trzeba umieć na rozszerzoną maturę z polskiego?

Matura rozszerzona z polskiego to nie tylko „ładne pisanie”. To egzamin, który sprawdza, jak myślisz, jak czytasz i jak potrafisz łączyć różne elementy w spójny argument. Żeby dobrze sobie poradzić, musisz ogarniać kilka kluczowych obszarów — od interpretacji tekstów, przez argumentację, aż po znajomość lektur i kontekstów. Poniżej zebrałem, co naprawdę się liczy:

Interpretacja tekstów – umiejętność czytania „głębiej”: dostrzegania sensów, symboli, motywów i funkcji środków stylistycznych.
Argumentacja – jasne postawienie tezy i poparcie jej przykładami z literatury i kultury, tak żeby całość miała logiczny ciąg.
Konteksty – swobodne odwoływanie się do epok literackich, motywów kulturowych, filozofii czy historii, gdy wzmacniają argument.
Lektury obowiązkowe i spoza kanonu – dobra znajomość fabuł, motywów, bohaterów i problemów, żeby bez stresu sięgać po przykłady.
Styl i poprawność językowa – precyzyjne, naturalne słownictwo, poprawna składnia i interpunkcja, a do tego spójny ton wypowiedzi.
Kompozycja wypracowania – klarowny wstęp z tezą, uporządkowane akapity argumentacyjne i mocne zakończenie, które spina całość.

Tip 1: Jak zorganizować pracę nad wypracowaniem?

Wystarczy dobry plan i pilnowanie czasu:

Analiza tematu i plan: ok. 10–15 minut.
Pisanie zasadniczego tekstu: większość czasu egzaminu.
Redakcja i korekta: ostatnie 10–20 minut (wyłapujesz literówki, wzmacniasz tezę, doprecyzowujesz cytaty).

Czy rozszerzona matura z polskiego jest trudna?

Nie, matura rozszerzona z polskiego nie jest trudna. To egzamin wymagający, ale przewidywalny. Trudność polega nie na „zaskakujących haczykach”, tylko na potrzebie:

samodzielnego myślenia i interpretacji,
umiejętnego łączenia lektur z kontekstami,
konsekwentnej argumentacji w całym wypracowaniu.

Co pomaga?

Stały trening pisania pod kryteria CKE.
Bank gotowych kontekstów i cytatów.
Świadome planowanie akapitów (każdy akapit = jeden argument + przykład + komentarz).

Tip 2: Przygotowanie to podstawa!

Przygotowałem dla Ciebie plan 6, prostych kroków, które pomogą Ci w przygotowaniach do rozszerzonej matury z języka polskiego.

Zaplanuj powtórki lektur
- Ułóż listę „pewniaków” motywów (miłość, wolność, bunt, wina i kara, sacrum–profanum).
- Do każdego motywu dobierz 3–4 utwory + krótkie konteksty (epoka, autor, wątki filozoficzne).
Zbuduj bank cytatów i kontekstów
- Zapisuj krótkie, nośne cytaty (1–2 wersy/zdania) i mini-komentarz, jak wspierają tezę.
- Dodaj 1–2 konteksty do każdego utworu (np. „biograficzny: emigracja Mickiewicza”; „filozoficzny: prometeizm”).
Ćwicz pisanie pod kryteria
- Co tydzień jedno pełne wypracowanie na czas.
- Po pisaniu sam oceń tekst wg kryteriów CKE (treść, argumentacja, język, poprawność) i nanieś poprawki.
Pracuj na „tematach-pułapkach”
- Tematy pozornie proste (np. „Miłość uskrzydla czy ogranicza?”) wymagają precyzyjnej tezy i doboru przykładów, które naprawdę „niosą” argument.
Redakcja i korekta
- Sprawdź wstęp (czy jest teza), początki akapitów (czy mają jasne zdanie przewodnie) i końcówkę (czy spina całość).
- Wycinaj zdania „o niczym”, wzmacniaj czasowniki, pilnuj przecinków.
Symulacje egzaminu
- Raz na 2–3 tygodnie pisz pełną pracę „na czysto”, bez notatek, z odmierzaniem czasu.

Chcesz skrócić drogę do dobrego wyniku?

Jeśli wolisz gotową ścieżkę i opiekę eksperta, dołącz do naszego kursu wideo z języka polskiego rozszerzonego

Dostaniesz:

gwarancję +80% na maturze po przerobieniu 100% kursu,
opiekę eksperta w formie czatu,
dostęp do wszystkich Live oraz ich nagrań,
Quizy sprawdzające Twoją wiedzę,
Aplikację Lekturalni premium
dostęp do materiałów 24/7

Rozszerzona matura z polskiego może wydawać się wymagająca, ale daje Ci ogromne pole do popisu. Jeśli rozumiesz, jak wygląda egzamin, wiesz, czego się uczyć i masz uporządkowany plan działania, to naprawdę jesteś w stanie dobrze napisać to wypracowanie. Kluczem jest regularna praca z tekstami, oswajanie się z różnymi typami tematów i budowanie własnych, sensownych argumentów.

Pamiętaj: ten egzamin nie sprawdza, ile książek znasz na pamięć, tylko jak potrafisz myśleć i łączyć fakty. A tego możesz się nauczyć krok po kroku.

Powodzenia – dasz radę!